najstarsza i najbardziej tradycyjna odmiana kolarstwa polegająca na ściganiu się na rowerach szosowych spełniających normy UCI po zwykłych drogach publicznych.

Sport ten jest wciąż najbardziej popularnym na świecie rodzajem kolarstwa. Amatorsko uprawia go ok. milion ludzi, a w rankingach UCI figuruje prawie 2.000 kolarzy uprawiających ten sport zawodowo. Na całym świecie rozgrywane są setki zawodów szosowych. Zawody te rozgrywane są na wiele sposobów.

Najbardziej tradycyjnym rodzajem zawodów są wyścigi wieloetapowe, w których pokonuje się zwykle od 3 do ponad 20 etapów (jednodniowych tras) o długości od 80 do (maksymalnie) 270 km. Większość etapów zaczyna się od jednoczesnego startu wszystkich zawodników, a kolarze pokonują wspólnie większą część trasy jadąc zwartą grupą, zwaną peletonem. Wygrywa ten zawodnik, który pierwszy dojedzie do mety. Część etapów w wielkich wyścigach (zwykle 2 lub 3) jest jednak pokonywana ze startu dzielonego (kolarze wyruszają na trasę jeden po drugim w 2-3 minutowych odstępach), w którym o wygranej decyduje indywidualny czas przejazdu, a nie kolejność dojeżdżania do mety. Kolarze jadący w takich zawodach tworzą zespoły, w ramach których zawodnicy wspierają się nawzajem i starają się wypracować jak najlepszą pozycję w peletonie swojemu liderowi lub na ostatnich km przed metą etapu formują własny minipeleton (tzw. 'pociąg') dopomagając liderowi lub najlepszemu w swym gronie sprinterowi, w skutecznej walce o zwycięstwo etapowe. Konieczność jazdy w peletonie wynika z faktu, że na szosie większość wysiłku zawodnika idzie na pokonywanie oporów powietrza, a nie grawitacji i oporów toczenia. Ukrycie się więc za plecami innych zawodników znacząco oszczędza siły. Zawodowi kolarze na płaskich etapach osiągają bardzo wysokie jak na rower średnie prędkości rzędu 40?45 km/h.

Innym rodzajem zawodów są tzw. wyścigi klasyczne, czyli jednodniowe zawody, które odbywają się albo na trasach tworzących koło (tzw. rundy), które pokonuje się kilka-kilkanaście razy, albo na długich (do 500 km) trasach, położonych zwykle w szczególnie atrakcyjnych widokowo i turystycznie miejscach. Zawody te mają jednak zwykle[potrzebne źródło] mniejszą rangę od zawodów wieloetapowych. Wyjątkiem są tu tylko rozgrywane dorocznie mistrzostwa świata UCI, które odbywają się tradycyjnie na trasie kołowej w formie kryterium ulicznego.